Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ
Εισαγωγικά : Από την αρχική κατάταξη φαίνεται ότι ο έλεγχος είναι η 5η διοικητική λειτουργία και λαμβάνει χώρα μετά την ολοκλήρωση των άλλων διοικητικών λειτουργιών. Ωστόσο, ο έλεγχος συνδέεται περισσότερο με τη διαδικασία του σχεδιασμού – προγραμματισμού :
- Διότι ερευνά το σημείο μέχρι το οποίο επιτεύχθηκαν οι στόχοι που οριοθετήθηκαν κατά τη διαδικασία του σχεδιασμού – προγραμματισμού
- Διότι βοηθά μέσω της διαδικασίας ανατροφοδότησης για τη λήψη νέων αποφάσεων και την κατάρτιση νέων σχεδίων – προγραμμάτων.
- Έννοια και σημασία του ελέγχου
- Ο έλεγχος δεν αποτελεί πειθαρχική ποινή. Δεν έχει τιμωρητική σημασία ούτε είναι διαδικασία υποταγής. Σημαίνει τον εντοπισμό λαθών.
- Έλεγχος σημαίνει ότι μέσα σε μία οργάνωση καθετί γίνεται σύμφωνα με καθιερωμένες αρχές και κανόνες.
- Έλεγχος είναι η διαδικασία μέτρησης και διόρθωσης των εκτελούμενων δραστηριοτήτων των υφισταμένων που έχει ως σκοπό την επιβεβαίωση της εκπλήρωσης των αντικειμενικών σκοπών της οργάνωσης και εκτέλεσης των σχεδίων – προγραμμάτων.
- Σκοπός της λειτουργίας του ελέγχου
- Να διαπιστωθεί πότε και γιατί σημειώθηκε απόκλιση από τα σχέδια – προγράμματα μέσω της εκάστοτε εκτίμησης της υφιστάμενης κατάστασης του οργανισμού.
- Να ληφθεί μέριμνα για τη διόρθωση των αποκλίσεων.
- Να ληφθούν μέτρα ώστε να μην εμφανίζονται αποκλίσεις.
- Αναγκαιότητα της διαδικασίας ελέγχου
- Απρόβλεπτα προβλήματα
- Υποκίνηση εργαζομένων
- Καθορισμός αντικειμενικών σκοπών και τρόπων επίτευξής τους
- Διαφοροποίηση ανάμεσα στους στόχους, τις αντιλήψεις και τις ανάγκες των ατόμων – εργαζομένων και των οργανισμών
- Εντοπισμός δυσλειτουργιών
- Πολυπλοκότητα οργανισμών
- Μέτρηση και αξιολόγηση αποτελεσμάτων
- Στάδια – φάσεις
- Καθορισμός προτύπων απόδοσης (χρόνος, κόστος, συμπεριφορά)
- Μέτρηση απόδοσης (προσωπική παρατήρηση, στατιστικές αναφορές, προφορικές αναφορές, γραπτές αναφορές)
- Σύγκριση απόδοσης – προτύπων
- Διόρθωση αποκλίσεων
- Βασικοί τύποι ελέγχου
- Προληπτικός (εξασφάλιση ανθρώπινου δυναμικού και διασφάλιση πόρων)
- Παράλληλος ή ταυτόχρονος (διόρθωση προβλημάτων)
- Κατασταλτικός ή μεταγενέστερος (παροχή κατευθυντήριων γραμμών για μελλοντικές δράσεις)
- Προϋποθέσεις αποτελεσματικού συστήματος ελέγχου
- Κατανοητό
- Εστιασμένο
- Ευέλικτο
- Οικονομικό
- Αντικειμενικό
- Αποδεκτό
- Ανθρώπινη αντίδραση
- Κακή εφαρμογή συστήματος
- Περιορισμός ατομικής ελευθερίας
- Καθορισμός προτύπων απόδοσης χωρίς συμμετοχή εργαζομένων
- Αποκάλυψη ανεύθυνων στάσεων
- Υποκειμενικός και επιφανειακός τρόπος μέτρησης
- Έλεγχος στην εκπαίδευση
- σε εθνικό επίπεδο μέσω του ΥΠ.Ε.Π.Θ. και των υπηρεσιών του
- σε περιφερειακό επίπεδο μέσω των Περιφερειακών Διευθύνσεων
- σε τοπικό επίπεδο μέσω των Διευθύνσεων
- σε σχολικό επίπεδο μέσω των διευθυντών / διευθυντριών και των εκπαιδευτικών των σχολείων